انواع شیر آلات آبیاری عبارت اند از:

• شیر آلات کشویی
• شیر آلات پروانه ای
• شیر آلات توپی
• شیر آلات کروی
• شیر آلات کشویی

اگر برای آبیاری زمین کشاورزی شیرآلاتی را بخواهیم که به طور کامل باز یا بسته شود از شیر آلات آبیاری کشویی استفاده می شود. این نوع از شیر ها را در بین لوله های طویل و بلند قرار می دهند چرا که فشار در طول آن کم می باشد.

از فنج و پیچ و مهره برای اتصال شیر و لوله به هم استفاده می شود. بین فلنج شـیر و لولـه، واشـر آببندی می گذارند تا از نشتی جلوگیری شود. شیر کشویی از سرپوش فلزی که در بالای بدنه شیر قرار دارد تشکیل شده است و به وسیله فنچ و پیچ و مهره به بدنه وصل می شود. برای محکم شدن و جلوگیری از نشتی بین سرپوش و بدنه از واشر استفاده می شود.

انواع شیرهای کشویی

شیرهای کشویی با سامانه آببندی فلز به فلز گوه ای شکل

از این نوع شیرآلات آبیاری به صورت مدفون در شبکه ها استفاده می شود. از این نوع شیرها تا قطر ۳۰۰ میلی متر در بازار عرضه می شود. این شیر ها در مقابل اجسام سخت مانند شن و ماسه در لوله آسیب پذیر هستند و پس از مدتی آب بندی آن ها از بین می رود.

شیرهای کشویی زبانه لاستیکی

شیرهای کشویی زبانه لاستیکی در مقابل اجسام سخت در درون لوله همانند شن و ماسه مصون هستند. در این شیر ها به علت نبود حفره در کف شیر رسوبات در آن ها وجود ندارد.

شیرهای کشویی با سامانه آببندی فلز به فلز موازی

این شیر ها با قیمت بالا، وزن زیاد و در اندازه های بزرگ تولید می شوند به همین دلیل اصولا در سیستم های معمولی از آن ها استفاده نمی شود بلکه در جاهاییکه سرعت عبور آب از لوله زیاد باشد و یا اجسام سخت و خارجی در لوله زیاد باشد مورد استفاده قرار می گیرند.

شیرهای کشویی چاقویی

شیرآلات چاقویی بیشتر در سامانه های فاضلاب کاربرد ندارد و همانند چاقو لبه پایینی تیزی دارند و اجسام را می برند. دیسک در آن ها از جنس فولاد ضد زنگ می باشد.

شیرهای پروانه ای

شیرهای پروانه ای جریان آب را به صورت کامل باز یا بسته می کنند یعنی قابلیت کنترل جریان را ندارند. در داخل این شیرها صفحه ی مدوری قرار دارد که به صورت ۹۰ درجه می تواند حرکت کند. زمانی که این صفحه موازی با جریان آب و لوله قرار بگیرد شیر باز می شود و آب با تمام فشار خود از لوله خارج می شود.

با رشد فناوری انواع جدیدتری از این شیر ها وارد بازار شدند که تا حدی می توانند جریان آب خروجی را کنترل کنند. از سامانه های آببندی پلاستیکی برای جلوگیری از نشت در این شیر ها استفاده می شود. البته در برخی از صنایع از آببندی فلز به فلز برای جلوگیری از نشت نیز استفاده می کنند. شیرهای پروانه ای قطعات لغزنده و کشویی ندارد و به راحتی می توان از آن ها استفاده کرد. این شیر ها را در می توان در همه ابعاد نصب و راه اندازی کرد. این شیرها به نسبت شیرهای کشویی افت فشار کمتری دارند و به نسبت سایر شیر های قطع و وصل قیمتی پایین تر داشته و سبک ترند. از این نوع شیرها تا قطر ۵۰۰۰ میلی متر نیز ساخته می شود.

دو نوع شیر پروانه ای وجود دارد: بدنه ویفری (بدون فلنج) و بدنه فلنجدار

شیرهای پروانه ای با بدنه ویفری

شیرهای پروانه ای با بدنه ویفری یا بدون فلنج، در وسط دو فلنج خط لوله قرار می گیرند و توسط پیچ های روی بدنه شیر بسته می شوند. تمامی فشار کششی خط لوله به پیچ ها وارد شده و فشاری به بدنه شیر وارد نمی شود. آن ها وزن و اندازه ی کمتری نسبت به شیرهای پروانه ای فلنجدار دارند.

شیر پروانه ای فلنجدار با بدنه دو سر فلنج

این نوع از شیرآلات آبیاری قدرت تحمل در فشار های بالا را دارند و در اندازه های متنوعی در بازار عرصه شده اند. فلنج این شیرالات با پیچ و مهره روی لوله ها محکم می شود.

شیرهای پروانه ای تک فلنج

در مواردی که نیاز به شیر جدا کننده یا شیر انتهایی باشد، از شیرهای پروانه ای تک فلنج استفاده می شود. شیرهای پروانه ای تک فلنج نوعی از شیر پروانه ای فلنج دار هستند که از یک طرف به فلنج لوله وصل می شود.

شیرهای توپی

شیرهای توپی با استفاده از یک گوی یا همان توپ مسیر جریان آب را می بندد و باز می کند. این نوع از شیر ها نیز برای قطع و وصل کاربرد دارند و کنترلی روی مقدار جریان آب عبوری از لوله ندارند. بین گوی فضای خالی و حفره وجود دارد. زمانی که حفره ی گوی موازی با لوله باشد شیر باز است و در غیر اینصورت شیر بسته می باشد. اتصال شیرهای توپی به لوله آب با چندین روش از جمله فلنچی، بین فلنچی،دنده ای (NPT)، لب جوش (Butt Weld)، ساکت (Socket Weld) انجام می شوند. همچنین انواع آن از لحاظ ساختمان ظاهری تمام جوش، بدنه چند تیکه، ورود از بالا، ورود از انتها می باشد.

شیرهای کروی

در شیرهای کروی دیسکی وجود دارد که در به صورت عمود بر سطح شیر قرار گرفته و با حرکت کردن، میزان جریان عبوری را کنترل می کند. همچنین در شیرهای کروی می توان نیرویی که از دیسک به سطح شیر وارد می شود را کنترل کرد. این شیرها به شکل بسیار مناسبی توان آببندی دارند. البته اگر در لوله مواد جامد باشد و با آب حرکت کند می تواند جلوی حرکت دیسک را بگیرد و دچار مشکل شود.همچنین در این نوع شیرها از گیربکس حلزونی برای باز و بسته کردن شیر استفاده می کنند.